Eén jaar geleden opende het vernieuwde AfricaMuseum zijn deuren
TERVUREN – Met iets meer dan 350 000 bezoekers sinds de opening is het AfricaMuseum ondertussen uitgegroeid tot één van de meest bezochte musea van ons land.
De heropening van het museum trok uitzonderlijk veel persaandacht, zowel nationaal als internationaal. Ook in de loop van het jaar blijven heel wat journalisten, museumprofessionals, politici en beleidsvertegenwoordigers het museum bezoeken. Het afgelopen jaar ontvingen we zo’n 800 journalisten uit 28 landen en haalden we meer dan 1000 items in de pers. In het algemeen wordt ‘the turn’ van het museum warm onthaald.
Het AfricaMuseum verwelkomde opmerkelijk veel buitenlandse bezoekers, waarvan een groot aantal Congolese en Afrikaanse beleidsmakers en rectoren zoals Mevrouw Louise Mushikiwabo, Secretaris-Generaal van de Francofonie. Ook heel wat EU-delegaties en een vertegenwoordiging van Amerikaanse congresleden onder leiding van Nancy Pelosi bezochten het museum. Verschillende Afrikaanse of in Afrika werkzame ambassadeurs en diplomaten koppelen aan hun bezoek aan Brussel ook een bezoek aan het AfricaMuseum.
In de aanloop naar de opening speelde het AfricaMuseum een actieve rol in het debat over het koloniaal verleden en restitutie. Het museum nam deel aan verschillende congressen over dit onderwerp en na de heropening bezocht een groot aantal collega’s uit andere musea en groepen uit binnen- en buitenland het museum naar aanleiding van onze positie over het koloniaal verleden. Met betrekking tot het terugkeer- of restitutiedebat dat in heel Europa leeft, speelde het AfricaMuseum een centrale rol. Het museum zal nog meer inzetten op eigen onderzoek naar de beladen herkomst van collectiestukken en dit bekend te maken aan een ruimer publiek. Een kritiek vanuit sommige media en Afrikaanse diaspora is dat het AfricaMuseum nog meer accent zou moeten leggen op geweld, ongelijke machtsverhoudingen en racisme tijdens het koloniaal bestuur. Het KMMA neemt die kritiek ter harte en zal historisch onderzoek naar wantoestanden en geweld in de Onafhankelijke Congostaat prioriteit geven. Dit immers vaak vereist als vooronderzoek naar de herkomst van objecten die in die periode uit Congo naar België werden meegenomen.
De samenwerking met Afrikaanse diaspora verloopt momenteel op projectmatige basis. Om een structurele samenwerking terug op te starten zal het AfricaMuseum snel nieuwe initiatieven nemen.
Het AfricaMuseum viel meermaals in de prijzen: op 20 juni ontving het samen met de Regie der Gebouwen de ‘Publica Award’ in de categorie ‘Heritage & Architecture’ (eerste prijs + publieksprijs). Op 21 november ontving het de Britse ‘Apollo Award voor Museum Opening of the Year’. Beide prijzen vullen elkaar aan: terwijl de Publica Award de architecturale renovatie van het museum bekroont, ging het bij de Apollo Award om de inhoudelijke ommezwaai. Het AfricaMuseum is ook genomineerd voor de ‘European Museum of the Year Award’, die in mei 2020 zal worden uitgereikt.
In de loop van 2019 werden verschillende zalen afgewerkt, met ondermeer twee nieuwe interactieve hoekzalen (Studio 6+ voor families met jonge kinderen en de Rumba Corner die bezoekers uitnodigt om op de aanstekelijke Congolese muziek te dansen) en de Afropea-zaal die werd aangevuld met objecten en foto’s die ons door Belgische-Afrikaanse bezoekers werden aangebracht. Kritiek op een aantal zaalteksten of inrichtingen werd ernstig genomen; een jaar na opening zijn de meeste kinderziektes waarmee het museum kampte, verholpen. Nu staat onder andere nog de uitwerking van een audiogids voor blinden en slechtzienden op stapel.
Ook werd de publiekswerking opgestart. Hierbij zette het museum sterk in op het gesprek en persoonlijk contact met de bezoekers. Zo’n 4800 groepen boekten een rondleiding met gids; daarnaast werden een kleine 500 workshops, ateliers en interactieve rondleidingen gegeven aan kinderen en scholen. In het totaal werden zo een 80 000 bezoekers rondgeleid. Met een vijfde van de bezoekers die jonger zijn dan 18 en iets meer dan een tiende van de bezoekers ouder dan 65, wordt ook in de bezoekcijfers bevestigd dat het AfricaMuseum een breed publiek aanspreekt dat erg familievriendelijk is. Meer dan 3000 bezoekers met een beperking konden vaststellen hoe de vernieuwing van het AfricaMuseum ook voor hen toegankelijk is geworden.
Nieuwe publieksactiviteiten:
Sinds oktober gaan er workshops voor scholen door in de speciaal daartoe ingerichte workshopruimtes.
Voor kinderen van 6 tot 12 jaar is een parcours ontwikkeld doorheen de zalen van de permanente tentoonstelling met de hoogtepunten voor kinderen en doe-opdrachten in elke zaal.
‘AfricaSunday’: iedere eerste zondag van de maand is er een familiedag in het museum.
‘MuseumTalks’: maandelijkse afspraak in het museum met een wetenschapper of een kunstenaar voor een boeiende lezing over een onderwerp uit de permanente tentoonstelling.
https://www.africamuseum.be/nl/visit/agenda
Beeld – bron: Visit Tervuren