Wangedrag bij politie doet vrouwen uit middenveld reageren (CongoForum)

KINSHASA – Vrouwen uit het Congolese middenveld hebben zo hun mening over recente blunders en fouten die zijn gemaakt door de politie. Léonnie Kandolo (een experte in openbaar bestuur), Belinda Luntadila (rapporteur bij de Nationale Mensenrechtencommissie, CNDH) en Deborah Nyamugabo (lid van Afia Mama en kaderlid van de politieke partij PNEC) geven bij Actualité.cd hun kijk op de recente gebeurtenissen.

Volgens Léonnie Kandolo heeft het probleem diverse facetten. “De rekrutering van politieagenten is zeker één facet”, zegt ze. “Informeert de politie zich over het verleden van kandidaat-agenten? Welke vormingen worden er gegeven? Kennen agenten de wetten van het land, naast de reglementen die het vak regelen? In welke mate zijn ze gedisciplineerd? Worden ze bestraft als ze over de schreef gaan? Luisteren ze naar privépersonen of naar de staat?”

Afgelopen zaterdag waren er videobeelden die toonden hoe de afgezette gouverneur van Centraal-Kongo, Atou Matubuana, geboeid werd weggesleept door agenten van de gerechtelijke politie. Die beelden circuleerden op internet. Tegen de gouverneur was bijna vier maanden geleden een aanhoudingsbevel uitgevaardigd door het Hof van Cassatie.

Zondagavond werd de minister van Infrastructuur en Openbare Werken, Alexis Gisaro, aangevallen door politieagenten toen hij een aantal bouwwerven bezocht in Kinshasa. En ook op zondag werd Olivier Mpunga, een man van 32, dood aangetroffen in een gebouw van de politie.

Al deze incidenten lokten verontwaardiging uit bij het publiek.

Vele oorzaken

Belinda Luntadila is van mening dat het gedrag van de politie te verklaren is door diverse factoren: een gebrekkige opleiding over burger- en mensenrechten, de lage lonen, de gebrekkige strijd tegen straffeloosheid, de manke aanpak van corruptie en de invloed die wordt uitgeoefend door vrienden en familieleden.

Volgens Luntadila illustreren de problemen wat de Kinois moeten meemaken bij de meeste overheidsinstellingen. “Als de overheid over die problemen zwijgt, wordt het moeilijk voor de bevolking om haar gedrag aan te passen. In deze eindejaarsperiode zijn er ‘bijdragen’ voor de politie die meer geld naar de kaders doen vloeien. De bevolking draagt wel de gevolgen. Het is duidelijk dat de regering corruptie en straffeloosheid wil bestrijden, maar die inspanningen moeten worden gedeeld door de bevolking, ongeacht de maatschappelijke positie. Neem nu het geval van Olivier Mpunga, dat vragen doet rijzen; hoe is het mogelijk dat iemand wordt opgepakt en gemarteld in de kantoren van de politie? Tijdens één van de vormingen, voorzien door de Nationale Mensenrechtencommissie, klaagden agenten erover dat sommigen niet echt worden opgeleid maar gewoon een job krijgen omdat ze geen werk hebben”.

Déborah Nyamugabo merkt op dat de schuld van Olivier Mpunga nog helemaal niet vast stond. “Hij genoot nog altijd het vermoeden van onschuld. De politie moest gewoon onderzoek doen, verantwoordelijkheden vaststellen en daarna sanctioneren”.

Hervormingen

De vrouwen uit het middenveld hebben voorstellen over hervormingen die nuttig zouden zijn in het veiligheidsapparaat.

“In een rechtsstaat staat niemand boven de wet”, stelt Léonnie Kandolo. “Iedereen die de wet overtreedt, moet streng en kordaat worden bestraft, ongeacht zijn maatschappelijke positie”.

Déborah Nyamungabo zit op dezelfde lijn. “Of we nu praten over een eenvoudige burger, een minister of een gouverneur, bij een aanhouding is er een procedure te volgen waarbij de menselijke persoon wordt gerespecteerd. Er is absoluut nood aan hervormingen bij de veiligheidsdiensten: opleidingen over burgerzin, over de bescherming van burgers, over de omkadering van betogingen, over de houding die je moet aannemen wanneer een burger gevaarlijk is. Heel het programma moet worden doorlopen voor iemand politieagent kan worden”.

Belinda Luntadila: “De politie moet een serieuze voorlichting krijgen over de rechten van de mens. Op onze scholen moet ook het onderwijs over burgerzin worden hernomen. De instellingen die de mensenrechten moeten ondersteunen, moeten genoeg worden uitgerust om hun opdrachten te kunnen vervullen. De Nationale Mensenrechtencommissie is nu actief in alle provincies; de Schatkist gaf daarvoor geld, maar wat met de eigenlijke werkingsmiddelen? Het gebeurt dat de Mensenrechtencommissie door haar schaarse middelen niets kan ondernemen wanneer de bevolking komt klagen. En er is ook de kwestie van de beloning: politieagenten hebben ook een familie die ze eten moeten geven”.

© CongoForum, 21.12.21 (db)

Beeld: straat in Masisi

Bron: Congolese pers