Rwanda wil, in de onmiddellijke nabijheid van Congo, uitgroeien tot draaischijf van de Afrikaanse mijnbouwindustrie (CongoForum)

KINSHASI / KIGALI – Anders dan de DR Congo en andere Afrikaanse landen heeft Rwanda hervormingen doorgevoerd om van de industrialisering een echte hefboom te maken voor de ontwikkeling van zijn mijnbouwsector. Om dit doel te bereiken heeft het land van Paul Kagame sinds 2017 de “Nationale Transformatiestrategie” ontwikkeld, waarin duidelijke doelstellingen zijn vastgelegd die uiterlijk in 2024 moeten worden bereikt.

Kigali geeft voorrang aan investeringen die waarde toevoegen aan mijnbouwproducten, schrijft Desk Eco. Het gaat meer bepaald om tin, tantaal en wolfraam. Daartoe zet het land volop in op de bouw van een groot aantal installaties om cassiteriet te smelten tot tin, wolframiet (een ijzer-mangaan-wolfraam-oxide), te verfijnen om wolfraam te verkrijgen, en tantaliet (een ijzer-mangaan-tantalium-niobium-oxide) te transformeren in tantaal.

Bovendien beschikt Rwanda al over een smelterij die in staat is om grote hoeveelheden goud te raffineren. Het land heeft de ambitie om de hele goudproductie uit de subregio te gebruiken om waarde toe te voegen. Meer nog, Kigali wil zelfs beginnen met het snijden en polijsten van edelstenen. Dat laatste gebeurt nog zeer weinig in Afrikaanse landen, de DR Congo inbegrepen, ook al heeft Congo allerlei soorten edelstenen in de bodem zitten.

Rwanda begrijpt dat het een geweldige troef zou zijn om ertsen en edelstenen van Afrikaanse mijnbouwbedrijven te verwerken. Om investeringen aan te trekken werd in 2018 een nieuwe mijnbouwwetgeving aangenomen. Het land richtte ook de Rwanda Mines, Petroleum and Gas Board (RMB) opgericht. Die instelling is verantwoordelijk voor de coördinatie van overheidsacties in de mijnbouw- en koolwaterstofsector en adviseert de staat over de middelen die moeten worden ingezet om deze te ontwikkelen.

Flinke belastingvoordelen

De Rwanda Development Board (RDB), verantwoordelijk voor de ondersteuning en bevordering van investeringen in het land, is sinds 2008 verantwoordelijk voor het uitwerken van een regelgevend kader dat de ontwikkeling van de mijnbouw aanmoedigt. In Rwanda genieten investeerders tot 7 jaar vrijstelling van vennootschapsbelasting voor een minimuminvestering van 50 miljoen dollar. Voor bedrijven die ertsen na verwerking in Rwanda willen exporteren, geldt een preferentiële inkomstenbelasting van 15% op een bedrag tot 50% van de omzet. Hetzelfde geldt voor mijnbouwapparatuur, die is vrijgesteld van belastingen en heffingen.

Veel grondstoffen komen uit Congo

Voor Desk Eco staat het vast dat Rwanda zijn economische apparaat aan het uitbouwen is om te kunnen uitgroeien tot een draaischijf van de mijnindustrie, in de subregio en in heel Afrika. Alleen is het wel zo dat de sector in Rwanda vaak steunt op ertsen die worden gesmokkeld vanuit het grote buurland Congo. Heel wat natuurlijke rijkdommen gaan vanuit Congo de grens over richting Rwanda. Om een idee te geven: in de eerste helft van 2020 kon de Congolese douane in het oosten van het land amper 3 kg goud voor de export registreren, terwijl uit ernstig onderzoek blijkt dat er vooral via het oosten veel goud frauduleus het land verlaat. Schattingen gaan zelfs tot 15 ton goud.

Congo zal in ieder geval zijn hervormingen in de mijnbouw, in gang gezet door een nieuwe wetgeving van maart 2018, effectief moeten doorvoeren, bedenkt Desk Eco. Het zal ook veel efficiënter de illegale ontginning van grondstoffen – die voor een groot deel naar Rwanda vertrekken – moeten bestrijden. Een goede zaak is dat de Congolese minister van Mijnen een moratorium invoerde voor de verwerking van kobaltconcentraat. Een maatregel die eigenlijk zou moeten worden uitgebreid naar alle belangrijke ertsen die vanuit Congo worden uitgevoerd.

© CongoForum, 30.12.20 (em)

Beeld: vervallen mijnindustrie in Likasi, Haut-Katanga (DR Congo)

Bron: CongoForum / Eddy Merveillie