Mijnbouwbedrijf SOKIMO: middenveld niet te spreken over deal met Canadees AJN

KINSHASA – Een niet al te bekende Canadese onderneming, AJN, heeft de belangen van SOKIMO in diverse goudmijnen in de provincie Ituri in handen gekregen. De belangen zouden een waarde van 9,6 miljard dollar hebben. Het Congolese middenveld is in alle staten over deze deal, bericht Mediacongo.

AJN heeft een beursnotering in Frankfurt en Vancouver. Volgens het middenveld werd er op 18 januari 2020 een protocolovereenkomst ondertekend waardoor AJN in het bezit kwam van de participaties van SOKIMO in diverse goudmijnen. SOKIMO (Société Minière de Kilo-Moto) is een Congolees staatsbedrijf.

De algemeen directeur van AJN is de Duitse geoloog Klaus Peter Eckhof, een bekende figuur in beurskringen die naar eigen zeggen al 20 jaar ervaring heeft in de Congolese mijnbouw. Hij zou kapitaal hebben bijeengebracht voor projecten als Moto Goldmines, Alphamin en Amani Gold. Als baas van het Australische AVZ Minerals ontwikkelde hij naar verluidt de grote lithiumreserve in Manono, in de provincie Tanganyika. Congo zou zo een belangrijke leverancier kunnen worden van lithium, dat erg in trek is voor de productie van elektrische batterijen voor voertuigen.

Het middenveld en de vakbonden bij SOKIMO lopen niet warm voor de deal met AJN. SOKIMO sloot al vaker deels met buitenlandse vennootschappen zonder dat zijn financiële situatie hierdoor verbeterde. Eind februari 2020 manifesteerden werknemers van SOKIMO nog in Kinshasa om 80 maanden achterstallig loon op te eisen.

Coalitie richt zich tot premier

De ‘Coalition pour la Gouvernance des Entreprises Publiques du secteur extractif’ (COGEP), een samenwerkingsverband van ngo’s, vroeg aan premier Sylvestre Ilunga Ilunkamba om de deal met AJN te vernietigen. Deze coalitie zegt dat de deal erg nadelig is voor SOKIMO, dat zijn aandelen in bepaalde reserves zou hebben verkocht voor amper 17 miljoen dollar. Belachelijk weinig, zegt het middenveld.

De protocolovereenkomst is volgens het middenveld in strijd met de nieuwe mijnwet die zegt dat mijnconcessies alleen mogen worden toegekend via een openbare aanbestedingsprocedure.

Advocaat Jimmy Munguriek van de coalitie ‘Le Congo n’est pas à vendre’ zegt dat de samenwerking erg onevenwichtig is opgevat. SOKIMO zou 60% krijgen in AJN, maar slechts 2 bestuurders op een totaal van 5. Zo is de controle door de Congolezen beperkt. Als AJN zijn kapitaal verhoogt, dreigt het belang van SOKIMO in het bedrijf te verwateren.

Omstreden kabiliste

COGEP en de vakbonden vragen ook om sancties tegen Annie Kithima Nzuzi, de voorzitster van SOKIMO. Zij is een dochter van Kithima Bin Ramazani, die grote sier maakte in het Mobututijdperk. Heel wat politici uit Ituri eisen het ontslag van de vrouw. Ze zeggen dat Kithima Nzuzi op onwettige wijze aandelen van SOKIMO in de firma Nzani-Kodo verkocht aan de vennootschap Pianeta Mining.

Annie Kithima en anderen die de deal met AJN steunen, behoren tot het kamp van ex-president Joseph Kabila, die in Congo nog altijd zeer veel invloed kan laten gelden. Kabilisten domineren de huidige regering en het huidige parlement. De ministers van Mijnen en Portefeuille, Willy Kitobo en Wiwine Mamba, zijn ook kabilisten.

Klaus Eckhof is dikke maatjes met het Kabilakamp. Toen AVZ Minerals in 2016 een lithiumvergunning kreeg, werd dat geregeld door Thomas Mahuku, een zakenman die goed bevriend is met Zoé Kabila, de jongere broer van Joseph Kabila. De hoofdaandeelhouder in AVZ Minerals, Cong Mao Huai, kreeg de bijnaam ‘de Chinese Dan Gertler’, een verwijzing naar de Israëlische zakenman die op erg goede voet staat met Joseph Kabila.

De Générale industrielle et commerciale au Congo (GICC), een bedrijf waarin Zoé Kabila veel te vertellen heeft, zou diensten hebben verleend aan Moto Goldmines, eigendom van Eckhof. Toen de activa van Moto Goldmines werden overgenomen door Randgold Resources, boekte GICC een winst van 4,4 miljoen dollar, wat ‘de vriendschap’ alleen maar sterker maakte.

‘Het berust op een misverstand’

Aan La Libre Afrique verklaarde Klaus Peter Eckhof dat Moto Goldmines een aandelenvennootschap was en dat alle contracten correct werden bekendgemaakt. Hij houdt vol dat de aantijgingen van het middenveld berusten op een misverstand. “SOKIMO zal geen activa van de hand doen. De deal met AJN zal aan SOKIMO de kans geven om toegang te hebben tot de internationale markten, om zijn activa op te waarderen, om schulden terug betalen en om zijn werknemers te betalen”, luidt het.

Volgens de Duitser zitten er meer vertegenwoordigers van AJN in de raad van bestuur omdat ze een betere reputatie hebben dan de mensen van SOKIMO. “Dat is belangrijk als je kapitaal wil ophalen”. Het is niet uitgesloten dat er op termijn meer mensen van SOKIMO in het bestuur worden opgenomen, aldus nog de zakenman.

President Félix Tshisekedi kreeg vragen over dit dossier. Tot op heden legde hij er geen verklaringen over af.

© CongoForum, 22.06.20

Beeld – bron: Desk Eco