Grand-Katanga: fondsen voor gemeenschapsprojecten roepen vragen op (CongoForum)
LUBUMBASHI – Maatschappelijke organisaties in Grand-Katanga zetten vraagtekens bij de effectiviteit van de gespecialiseerde organen die gemeenschapsfondsen beheren in dit deel van het land. Het gaat om fondsen die ontwikkelingsprojecten moeten financieren in gebieden die getroffen zijn door de activiteiten van mijnbouwbedrijven. Jaarlijks moet 0,3% van de omzet naar zulke fondsen gaan.
In de provincie Haut-Uele boekt een gemeenschapsfonds resultaten. Maar in Grand-Katanga blijkt dat niet echt het geval te zijn. Dat verklaart de kritische bedenkingen van het maatschappelijk middenveld in deze mijnregio, merkt Radio Okapi.
Raoul Sadi is directeur van de sociale afdeling bij Kibali Gold. Het fonds daar helpt volgens hem om de bouw van infrastructuren te financieren, bijvoorbeeld in de gebieden Watsa en Faradje. Dankzij de bijdrage van 0,3% die Kibali Gold aan de Congolese overheid betaalt, worden in deze provincie scholen, ziekenhuizen, zonne-energiecentrales, landbouwwegen en winkelcentra gebouwd.
Volgens Sadi leverde Kibali Gold middelen van zodra de vereiste structuur in september 2022 was opgericht. “Met Kibali Gold hebben we gewacht om te zien of de nationale overheid, in het bijzonder de minister van Mijnen en de minister van Sociale Zaken, de zaak naar ons kon doorverwijzen in verband met het decreet dat op 4 mei 2022 was ondertekend. Op die manier konden we de leiders aanstellen van een structuur, die we Dot Kibali noemen. Op 26 september 2022 werd de structuur geïnstalleerd door de ministers, hier in Durba.” Raoul Sadi gaf vorige week toelichting op een persconferentie bij Kibali Gold in Durba.
De gespecialiseerde structuren, die bij interministerieel besluit in de betrokken provincies zijn opgericht, hebben als taak om de gemeenschapsfondsen beter te beheren en projecten uit te voeren, verklaarde Gradi Sanzou, projectmanager bij Dot Kibali. Zij legt uit hoe het werkt in Haut-Uele: “Leden van de organisatie gaan naar de verschillende gemeenschappen. Daarna stellen ze een 5-jarenplan op. Het lijkt een beetje op een bestek. Maar elk jaar moeten ze terug naar de gemeenschap om te zien wat de prioriteit is, want die verandert”. Dit jaar wordt eerst bekeken waar de prioriteiten liggen. Daarna starten de projecten voor 2024.
De raad van bestuur van Dot Kibali bestaat uit vertegenwoordigers van Kibali Gold, lokale gemeenschappen en overheidsinstanties. De leden van de raad van bestuur nemen de beslissingen en Dot Kibali voert de projecten uit.
Waarom ontbreekt eenzelfde dynamiek in Grand-Katanga?
Emmanuel Umpula, directeur van Afrewatch (African Resources Watch), een observatorium voor goed bestuur in de mijnbouwsector, vraagt zich af waarom het in Grand-Katanga niet lukt. Zijn organisatie probeert de vinger op de wonde te leggen. “In Lualaba en Grand-Katanga lijken de zaken niet vooruit te gaan. Daardoor zitten we midden in een proces, in een onderzoek om de redenen te begrijpen. En dus is het spijtig dat sinds 2018, nadat de uitvoeringsmaatregelen er kwamen, de fondsen nog altijd worden beheerd door de sociale afdelingen van de bedrijven”.
Afrewatch hoopt erachter te komen wat het beheer van de middelen van de mijnbouwbedrijven voor gemeenschapsontwikkeling in deze grondstofrijke regio in het zuidoosten van de Democratische Republiek Congo belemmert.
© CongoForum, 29.03.24 (rk)
Beeld – bron: Radio Okapi/Jean Ngandu