Koperslagers in Lubumbashi hopen op vers bloed voor hun métier (CongoForum)
LUBUMBASHI – In Lubumbashi, de hoofdplaats van de provincie Haut-Katanga, vind je nogal wat artiesten die koperslager zijn. Deze mensen maken beelden en decoratieve artikelen van diverse aard. Bekende namen als Chenge Baruti (foto) en Gabriel Kalumba verwierven een sterke reputatie, weet Radio France Internationale. Hun werken zijn in heel wat landen te vinden. Oudere artiesten doen hun best om hun knowhow door te geven aan jongeren die koperslager willen worden.
RFI ontmoette meester Ntumba, die in de volkswijk Kalebuka in Lubumbashi leeft. Hij tekent zijn eigen ontwerpen en werkt die dan uit in koper. Ntumba is gespecialiseerd in het maken van tableaus om aan de muur op te hangen. “Mijn werken gaan over diverse thema’s”, vertelt de kunstenaar. “De vrouw, de familie, traditionele markten, landschappen. Ik nam deel aan diverse tentoonstellingen. Zo was ik ooit op een internationaal salon voor artisanale kunst, samen met wijlen meester Liyolo. Ik exposeerde ook in Mali, Zambia, Zimbabwe en Zuid-Afrika”.
Het beroep van koperslager interesseert nog maar weinig jongeren, spijtig genoeg. Maar meester Ntumba probeert toch om zijn kennis te delen met de jongere generatie. Hij gaf al vorming aan een stuk of 20 jongeren uit zijn wijk, onder wie zijn oudste zoon. Nu tracht hij de 9-jarige Dany Kabamba wegwijs te maken. “Ik observeer de meester wanneer hij werkt en zo leer ik bij”, zegt Dany. “Koperslaan is het moeilijkste aspect van dit vak, zeker als je met een golfplaat moet werken. Je moet zo’n plaat op 100 graden verwarmen en dan plat maken met een hamer. Ooit hoop ik mijn eigen atelier te kunnen openen”.
In de gemeente Kenya, ook in Lubumbashi, maakt Didier Madi zijn tableaus in koper. Meer dan 20 jaar geleden was hij een leerling van meester Ntumba. “Eerst teken ik iets op papier”, vertelt Didier. “Daarna kalkeer ik dat op een blad koper. Vervolgens moet ik de plaat verwarmen op houtskool om ze soepel te maken en reliëfs te kunnen aanbrengen. Tot slot breng ik de kleuren aan, zwart en rood”.
Zeldzame grondstof
De artiesten zijn bang dat hun vak niet zal overleven, aldus RFI. “Er zijn niet zoveel afnemers meer, en de grondstof wordt zeldzaam”. “Om opvolgers voor te bereiden hebben we onze grondstof nodig”, stelt Membia, ook een koperslager. “Het bedrijf Latreca voorzag ons van lichte koperplaten, maar er is geen productie meer. Als gevolg daarvan moesten we ons behelpen met oude golfplaten van daken op huizen. Maar ook die oude platen zijn nu niet meer te vinden. Wat moeten we nu doen”?
Bizar genoeg wordt in de regio Katanga heel veel koper uit de grond gehaald, maar dat wordt allemaal uitgevoerd. Diverse ateliers van koperslagers moesten al hun deuren sluiten in Lubumbashi.
© CongoForum, 04.10.21 (db)
Beeld: ongetiteld werk van Chenge Baruti
Bron: annexgalleries.com